Thứ Ba, 13 tháng 7, 2010
Tinh khôi
Gian nan nẻo đường đưa con vào mẫu giáo
Thứ Tư, 7 tháng 7, 2010
Sach hay
- Tựa sách:Bác sĩ Zhivago
- Tác giả:Boris Pasternak
- Ngôn ngữ:Tiếng Việt
- Lĩnh vực:
- Dịch giả:Lê Khánh Trường
- Năm xuất bản:2006
- Đơn vị xuất bản:NXB Phụ nữ
- Số trang:870
- Giá sách:98.000 VND
-
NHỮNG NGƯỜI TÌNH LẠC NHAU
Là bộ tiểu thuyết sử thi vĩ đại bởi nó đặt ra vấn đề số phận con người - tình yêu trong những dòng xoáy của lịch sử, sự dằn vặt của lương tri về tính thiện của con người. Đằng thằng ra nó là như thế. Nhưng trong số đông người đọc, Bác sĩ Zhivago trước tiên là một chuyện tình đau đớn, những người tình như những con tàu được đặt trên cùng một tuyến ray đối đầu nhau. Nếu hình dung nội dung của Bác sĩ Zhivago là tổng hòa của những lát cắt thì lát cắt này chính là lát cắt người nhất của bộ tiểu thuyết.
Yurri Zhivago là nhân vật chính. Nhưng Lara lại được người đời nhắc nhớ đến nhiều hơn. Nàng đẹp. Nhưng tình yêu đầy bi kịch của nàng còn đẹp hơn. Yuri là kẻ đã có gia đình, một gia đình hạnh phúc, chàng yêu vợ mình - Tonya, yêu con - Sasha. Cũng như Yuri, Lara yêu chồng - Pasha Antipov (tức Strelnikov), yêu con - Katenca. Sẽ chẳng có gì xảy ra cả nếu định mệnh không đưa họ đến với nhau. Họ - dường như là những kẻ đã lạc nhau trong kiếp trước, chỉ một thoáng chạm vào nhau trong kiếp này, khoảng cách thời gian, không gian đã bị xóa nhòa để họ có nhau. Nhưng nói như Shakespeare là “trong sổ đoạn trường tên chúng tôi cùng ghi ở một dòng” (Romeo và Juliette). Định mệnh trớ trêu là thế.
Gặp Lara, yêu và được yêu, sau khi bay lên đến những tầng cao chất ngất yêu đương, chuyện dan díu lại khiến Yury bị dằn vặt. Và chàng đã thú nhận với Tonya. Thế rồi họ lại lạc nhau để khắc khoải gọi nhau. Trong cô đơn cùng quẫn, Yurri bương qua họng súng, lội tuyết chỉ để tìm một bóng cây thanh lương trà - hình ảnh để chàng có thể hình dung rõ ràng hơn về người tình Lara của mình. “Cây thanh lương trà bị ngập tuyết đến lưng chừng, còn nửa ở trên thì bị đông cứng vì băng. Chàng chợt nhớ đến hai cánh tay mập mạp, trắng nõn của Lara, hai cánh tay tròn lẳn và hào phóng của nàng. Chàng bèn ôm lấy hai cành thanh lương trà, kéo cả cái cây lại với mình. Như đáp lại tấm lòng của chàng, cây rũ tuyết rơi lả tả xuống khắp người chàng. Chàng lắp bắp mà không hiểu mình nói gì và chẳng còn nhớ mình là ai nữa. Ta sẽ gặp lại em, người đẹp của ta, nữ hoàng của ta, thanh lương trà yêu dấu của ta, máu thịt của ta”… Ngay sau đó Zhivago đã trốn khỏi trại lính để lên đường tìm Lara. Trong tâm trí của Zhivago, chàng bị giằng xé giữa Tonya và Lara nhưng chàng cũng biết mình thương nhớ Lara nhiều hơn vợ con mình. Có nhạc sĩ đã viết “tình yêu vô tội…” “tình yêu như trái phá con tim mù lòa…” đấy thôi.
“Để em nói anh nghe. Giả dụ Strelnikov lại trở thành Pasha Antipov. Giả dụ anh ấy điên cuồng và nổi loạn. Giả dụ thời gian quay ngược lại. Giả dụ ở một nơi xa xăm nào đó, tận cùng trời cuối đất, nhờ một phép lạ, chợt le lói ánh đèn của sổ nhà em soi xuống các cuốn sách trên bàn viết của Pasha, thì có lẽ em sẽ tới đó, dù phải bò lết bằng hai đầu gối. Tình xưa nghĩa cũ sẽ lại trỗi dậy trong lòng em. Em sẽ đi theo tiếng gọi của dĩ vãng và lòng chung thủy. Em sẽ hy sinh tất cả. Ngay cả điều quý giá nhất. Cả anh. Cả sự gần gũi của em đối với anh, một sự gần gũi nhẹ nhàng, tự nhiên… Ôi nhưng em yêu anh…”.
Sự giằng xé giữa bổn phận và tình yêu luôn dày vò Zhivago. Nó khiến Zhivago như bị tách ra thành những mảnh nhỏ, rồi lại nhập vào… tách ra trong đớn đau. Zhivago quen với nó như quen với vết thương không thể nào khép miệng. Khi Zhivago thuyết phục mẹ con Lara ra đi để được sống, để được hạnh phúc và trong chừng mực nào đó còn là để nàng tìm thấy Pasha là lúc anh hy vọng rằng cách xa sẽ làm nhạt nhòa dần. Cho anh và cho cả Lara. Khi nghĩ về bổn phận, Zhivago tin rằng lời điều mình làm là đúng. Khi nhớ Lara anh lại quay quắt với thương yêu.
Yêu ai và không yêu ai đó hóa ra thật sự không hoàn toàn do ta quyết. Có những sự thật buộc phải chôn chặt vĩnh viễn trong tim óc. Những sự thật ấy khiến người ta như con lắc đong đưa chứ không thể lệch hẳn về một phía. Những tình yêu như Zhivago - Lara, như Lara - Pasha là những tình yêu của định mệnh, nằm ngoài ý muốn của logic lý trí, nó chạy theo những vệt mờ của con tim và không ai nhìn thấy phía trước là gì. Tình yêu định mệnh không thể cưỡng. Và người ta chỉ nhìn thấy nó trong ánh sáng của hai người. Với số đông nó là phi lý. Phi lý như sự nhầm lẫn của Lara và cả Zhivago. Cả hai đều nhầm. Họ tưởng rằng cách xa sẽ làm nhạt nhòa, rằng người này sẽ nhận phần đau đớn hơn người còn lại, và cứ thế nỗi khổ sở trong kẻ ở lại sẽ ít hơn trong lòng người ra đi. Lara tin thế cũng như Zhivago tin thế. Và họ lạc nhau vĩnh viễn.
Khi đọc Bác sĩ Zhivago, đến đoạn này bất giác tôi đã tin rằng họ sẽ mất nhau, vĩnh viễn sẽ không còn nhìn thấy nhau nữa và chợt nhớ bài thơ Tiễn của Trần Quốc Thực trong đó có hai câu: Tiễn nhau một bận qua bậu cửa/ Tiễn nhau lần nữa trong chiêm bao… Và ca khúc Hối tiếc tự nhiên vang vọng bên tai: Còn gì nữa đâu mà khuyên nhau hẹn hò. Tình như vó câu một bước trăm ngàn sầu... Còn gì nữa đâu, còn gì nữa đâu. Tình yêu đắm sâu đau đớn khi rời nhau. Một người bước mau, người quay đi nghẹn ngào. Chờ Em hút sâu. Anh quay lại với sầu…
Trong những ngày cô đơn ấy, thật trớ trêu Zhivago gặp Pasha. Sau một đêm trò chuyện, cuối cùng hai người đàn ông cùng yêu một người đàn bà đã ngủ thân thiện bên nhau dưới một mái nhà. Người này kính trọng người kia và cùng biết mình được yêu. Sáng ra Pasha tự sát. Pasha tin rằng đó là con đường giải thoát để mẹ con Lara hạnh phúc. Cách thoát khỏi tình huống của Pasha quyết liệt và không một chút cay đắng, trách móc gì. Pasha chết trong cô đơn trên bãi tuyết mênh mông. Điều mà Pasha cần là tình yêu, anh xác tín nó từ chính Zhivago. Thế là đủ. Được chết và chết được với Pasha là cập bến cuối. Pasha tin với Zhivago, Lara sẽ hạnh phúc, con mình sẽ hạnh phúc. Anh chết đi, Zhivago và Lara sẽ là con lắc dừng lại ở điểm giữa. Hỡi ôi, cả Pasha cũng nhầm nốt…
Nỗi nhớ mong chính là cây thập giá đè nặng trên vai Zhivago. Chín năm sau, anh ngã vật xuống mặt đường lát đá và chết trong nỗi hoài nhớ Lara đến tuyệt vọng. Nhiều năm sau Lara biệt tích và chết trong một trung tâm lao động trong thời gian bị lưu đày. Pasha chọn lối thoát bằng một viên đạn ít ra anh ta chết khi tất cả những câu hỏi, những dằn vặt của anh đã có câu trả lời; Zhivago chết vì con người ta không thể sống như một con lắc với hai điểm nhớ mong tận cùng tuyệt vọng; Lara chết trong cô đơn, không có người đàn ông nào của nàng bên cạnh. Không ai ân hận, không ai trách cứ gì nhau, và dường như người đọc cũng tin rằng không có gì đổ vỡ. Tất cả chỉ là sự tình cờ của số phận và cuộc đời thỉnh thoảng vẫn cay nghiệt thế. Ta biết để có thể bao dung hơn, vậy thôi.
Những người yêu nhau không sống được cùng nhau, dẫu biết rằng mong manh vẫn thường hẹn kiếp sau. Lát cắt người nhất trong Bác sĩ Zhivago là những người tình lạc nhau từ kiếp trước, tìm thấy nhau trong kiếp này và rồi phải khóc trong thinh lặng. Đọc Bác sĩ Zhivago lại càng thêm tin rằng hãy yêu nhau hơn nếu có thể. Đừng hò hẹn lần lữa, đừng chờ
Thứ Ba, 6 tháng 7, 2010
Lời nguyện cũ trên đầu như nguyệt quế
Khúc mùa thu
Vẫn biết ta giờ không trẻ nữa Sao thương ai ở mãi cung hằng Lời nguyện cũ trên đầu như nguyệt quế Trăng chỉ nhòa khi tới giữa mùa trăng Tôi đã yêu đã yêu như chết là hạnh phúc Tôi đã quên mình chỉ để nghĩ về em Người đàn bà dấu đêm vào trong tóc Còn điều chi em mải miết đi tìm. Tôi đã đến cùng em và tôi biết Em cũng là như mọi người thôi Nhưng chưa hết cuộc yêu tôi đã hiểu Em ám ảnh tôi trọn một kiếp người Ngay cả nếu âm thầm em hóa đá Bầu trời lặng yên cũng đã vỡ rơi Mênh mông quá khoảng trống này ai lấp Khi thanh âm cũng bất lực như lời Sẽ chỉ còn mùa thu thuở ấy Nỗi cô đơn vằng vặc giữa trời Người đàn bà dấu đêm vào trong tóc Em tìm gì khi thất vọng về tôi
Nhật kí cho đỉnh bình yên
NHẬT KÍ CHO ĐỈNH BÌNH YÊN
Huỳnh Thị Thu Hậu
Trường Đại học Quảng
VIẾT CHO NGÀY MƯA!
Sáng nay thức dậy nhìn trời mưa tôi muốn được nằm vùi trong chăn một lát nữa. Mở bài Phiên chợ Ba Tư nghe. Huế ngày xưa lại hiện về trong kí ức. Con đường phượng bay. Dòng Hương những chiều vàng. Hoàng hôn trên đỉnh cột cờ…Tôi đã từng trải qua những khoảnh khắc tự tại với bầu trời rộng rãi. Tôi gọi anh là bầu trời rộng rãi vì anh luôn hướng tôi đến với sự an nhiên, đến với cỏ cây, với âm nhạc, với những suy nghĩ tích cực, với lí tưởng về một cuộc sống ý nghĩa.
Một ngày mưa. Thấy nhớ một người. Vì sự du dương, ngọt ngào, trong sáng của âm thanh hay vì lòng thênh thang với những ý tưởng đẹp.
Đến
Anh đến. Vẫn ánh mắt tinh anh và tài tử. Mang cho tôi mấy đĩa nhạc không lời. Anh thích chia sẻ về niềm yêu thích âm nhạc và văn học cổ điển. Đặc biệt là những tác phẩm văn học nước ngoài. Cũng từng là sinh viên khoa văn, ra trường công tác bên ngành công an. Anh sắc sảo trong đánh giá, hiểu biết rộng. Bạn bè bảo nhau ông trời sống không cân. Bao nhiêu ưu thế đều tập trung ở anh. Đẹp trai. Có nhiều tài, đánh cầu lông giỏi, hát hay. Nhất là ngón đàn. Ngón đàn mê hồn và ánh mắt liêu trai.
VIẾT CHO NGÀY NẮNG
Một cái tên. Một con người. Một cá tính. Một tâm hồn. Tại sao mình không gặp được nhau sớm hơn? Những giấc mơ và niềm say mê vì bổn phận tưởng đã ngủ yên lại trỗi dậy trong em. Ngoài kia, cả một bầu trời rộng rãi, tiếng chim hót ríu rít trong vườn em hay tâm hồn em đang ríu rít? Nắng vàng hơn và bướm quấn quít nhau hơn. Dù thế nào em cũng cảm ơn cuộc đời đã cho chúng ta được gặp nhau và được làm bạn của nhau. Khi em bên anh, thời gian như ngừng lại. Khi em bên anh, sự bình yên lên ngôi. Anh là chú ngựa dũng mãnh. Em là cánh đồng cỏ mềm mại nằm dưới vó ngựa kiêu hùng kia. Nồng nàn là em. Đắm say cũng là em. Dịu dàng là em. Mãnh liệt cũng là em. Hãy cùng em thăng hoa với bất tận cao xanh, trong sự hòa hợp của tâm hồn. Bây giờ. Và mãi mãi
Nắng sóng sánh sẽ mang ý tưởng đẹp của em đến cùng anh.
VIẾT CHO NGÀY XA
Cuộc đời là một chuỗi các cuộc hành trình. Đến và đi. Sáng nay tôi lại được đi xa. Xa với thành phố bé nhỏ của tôi. Hội thảo về công nghệ thông tin trong giảng dạy tại thành phố Quãng Ngãi. Một ngày mới gắn với việc học được những kĩ năng mới luôn có sức quyến rũ với tôi. Tôi như thấy mình mới hơn, thật sống hơn. Anh lại gọi điện và động viên tôi cố gắng hoàn thành các công việc của hội thảo. Chợt nhớ lúc sáng anh và tôi ngồi café đợi xe đi. Bồi hồi. Trong màn sương huyền thoại của tháng ba, tôi ngồi nhìn con đường trước mắt. Chỉ toàn sương là sương. Sương vương tóc tôi. Bao bọc tôi. Sương đang tan trong miệng tôi. Tôi chợt nhớ có lần anh đã kể tôi nghe câu truyện người ăn gió và quả chuông bay đi . Tôi đang ăn sương. Không biết ở công sở anh có linh cảm được điều đó không?
MƯA THẢO NGUYÊN
Anh kể tôi nghe về bản nhạc
Tôi chăm chú nhìn phần trình bày của học trò. Những bài tập tôi giao cho các bạn được gửi lại qua email. Văn học Hi Lạp, Tây Ban Nha, Anh, Pháp…Các bạn thật năng động. Tôi nhận xét từng bài. Hình ảnh mà các bạn đưa vào nhiều lúc chưa trật tự nó tạo nên sự khó hiểu. Anh giúp tôi, lấy thêm nhạc để cài vào cho phù hợp. Bài santorini cho văn học Hi Lạp, bài
Tôi đang ngồi thưởng thức ngón đàn của anh. Những ngón tay chở đầy tâm trạng. Và lúc nào tôi cũng thích màu quân phục công an của anh. Trong quân phục này, anh chững chạc, chuẩn mực, đầy tin cậy. Một cảm giác được chở che. Công việc của những người như anh rất thiêng liêng, cao cả. Bảo vệ sự bình yên cho mọi người. Tôi hay nói về nghề anh. Từ ngày còn ở Huế tôi đã đọc Tội ác và trừng phạt của Dos. Tôi mang cho anh mượn. Cuốn sách viết về tâm lí tội phạm. Tôi hiểu được những gian khổ và nguy hiểm trong nghề của anh. Lấy lí trí, tình cảm và nhân cách để giáo huấn cho những kẻ sống theo bản năng. Trong cuộc chiến đấu vì sự bình yên của nhân dân, anh cũng trải nghiệm được nhiều.Cuộc sống hiện đại, tội phạm ngày càng nguy hiểm và tinh vi. Anh và đồng nghiệp của mình càng cần cố gắng hoàn thiện hơn nữa.
GiẤC MƠ
Những ngày hội diễn văn nghệ của nghành công an, tôi cùng bạn bè đi cổ vũ cho anh. Tại đây, tôi đã khóc khi xem tiết mục múa về hình tượng người chiến sĩ công an đã anh dũng hi sinh trong quá trình đấu tranh phòng chống tội phạm hình sự. Những tiết mục mang tính truyền thống nhiều hơn là tính hiện đại, cách tân, đổi mới.
Đêm qua, tôi nằm mơ. Giấc mơ không lành. Những tên tội phạm nguy hiểm. Những kim tiêm nhiễm HIV. Và anh. Trong cuộc đấu tranh dữ dội và khốc liệt. Một mũi kim nhiễm HIV đã cướp mất anh. Những ngày không có anh. Trống trải. Nhàm chán. Không say mê. Không sáng tạo. Tôi giật mình. Mồ hôi túa ra. Tại sao lại thế? Dẫu biết trong cuộc đời mọi điều đều có thể xảy ra. Nhưng đó không bao giờ là sự thật. Tôi nhắm mắt lại và thầm cầu mong như thế.
Thơ cho em
Cõi lòng chợt như mùa đông
Cô đơm như mây ngang trời
Vô thường em khóc riêng em
Chị và những niềm riêng
Em về
Chị lại cùng em nếm cà fê Ba Kỳ. Thôi thì đủ các quán. Tùy cảm xúc, tùy thời gian mà tám chuyện với nhau. Vẫn cái kiểu cười như xưa. Chị đã trải qua tuổi như em nên chị hiểu vì sao em lại về đây. Nhớ chiều ngồi công viên osaka với mấy người bạn chị. Bầu trời như cao hơn.
Mấy hôm nay bận chuyển nhà trẻ cho con gái. Mua hồ sơ cho con vào trường công không được chị bức xúc lắm. Cho con gái ở nhà chơi cùng mẹ.
